Czy płukać zęby po myciu? Zobacz, dlaczego jest to błędem!

Płukanie zębów bezpośrednio po myciu to nawyk, który może przysporzyć więcej problemów niż pożytku. Powodem jest nieświadome wypłukiwanie cennych składników pasty, a przy zbyt częstym stosowaniu – również naruszenie mikrobiomu jamy ustnej. Jak więc używać płynu do płukania ust: przed czy po myciu zębów? Jak stosować ten produkt, by zyskać świeży oddech i mocne zęby?

Na czym polega płukanie zębów po myciu?

Płukanie zębów po myciu ma pomóc w usunięciu resztek jedzenia i osadu z uzębienia. Wspiera także wyeliminowanie bakterii oraz pozostałości pokarmu z trudno dostępnych miejsc jamy ustnej, np. z dalszej części języka czy dziąseł. Wykorzystuje się go też jako sposób na odświeżenie oddechu pomiędzy myciami.

Nie ma wątpliwości co do tego, czy powinno się płukać zęby i usta – tak, choć nie bezpośrednio po ich umyciu. Ponadto trzeba pamiętać, że płyn do płukania jest tylko jednym z elementów prawidłowej higieny jamy ustnej. Nie może więc zastąpić on szczotkowania i nitkowania.

Płukanie zębów po myciu – czym grozi?

Nieprawidłowe płukanie zębów – a więc bezpośrednio po myciu – może zmniejszyć efektywność pasty do zębów. Możliwe są też osłabienie szkliwa, jego demineralizacja, a nawet większa podatność na próchnicę i zaburzenie mikrobiomu jamy ustnej. Wszystko za sprawą wypłukiwania fluoru i aktywnych składników pasty. Osoby, które czują się niekomfortowo bez zastosowania płynu, powinny więc wybrać np. płukanie ust wodą po myciu zębów, choć lepiej po prostu wypluć pastę i pozostawić zęby bez płukania.

Zmniejszenie skuteczności pasty do zębów

Płukanie zębów od razu po umyciu to prosta droga do usunięcia aktywnych składników pasty z uzębienia. Elementy takie jak fluor działają najlepiej, gdy pozostaną w jamie ustnej nawet po zakończonym szczotkowaniu.

Wspomniany fluor ma za zadanie zwiększać wytrzymałość szkliwa i ograniczać rozrost bakterii odpowiedzialnych za próchnicę (przede wszystkim Streptococcus mutans i Streptococcus sobrinus ). Wspiera również remineralizację, czyli ponowne wprowadzenie minerałów do podpowierzchniowych warstw szkliwa. Aby pozwolić pastom z fluorem na prawidłowe działanie, nie należy zatem pić, jeść czy płukać zębów bezpośrednio po myciu.

Możliwość zburzenia równowagi mikroflory jamy ustnej

Mikrobiom jamy ustnej składa się z ponad 6 milionów bakterii. Przeznaczeniem płynu do płukania jest zaś usuwanie kolonii bakteryjnych – bez względu na to, czy są to niechciane organizmy, czy też te wspierające zdrowie. Zbyt częste stosowanie tych produktów może więc zaburzyć równowagę w jamie ustnej. Podobne skutki przyniesie płukanie zębów od razu po myciu.

Osłabienie szkliwa

Wspomniany już fluor jest przydatny w procesie budowy silnego i odpornego szkliwa. Gdy płucze się zęby i usta bezpośrednio po szczotkowaniu, minerał ten nie ma odpowiednio dużo czasu, by osiąść na uzębieniu i w pełni zaprezentować swoje działanie. Prawidłowa podaż fluoru jest kluczowa szczególnie u dzieci. Ich szkliwo jest w trakcie nieustannego rozwoju, przez co potrzebuje dodatkowego wsparcia. Minerał redukuje też ryzyko próchnicy u najmłodszych. Wątpliwości co do tego, czy płukać zęby po myciu, pojawiają się również w kontekście ewentualnych działań niepożądanych. Część płynów zawiera chlorheksydynę, silny środek przeciwbakteryjny i przeciwzapalny. U niektórych osób substancja ta wywołuje jednak tymczasowe przebarwienia zębów. Kwestię słuszności płukania zębów po myciu podważają również badania, zgodnie z którymi częste używanie płynów może (choć nie musi) doprowadzić do zakwaszenia pH w jamie ustnej. To z kolei czyni szkliwo bardziej podatnym na demineralizację i uszkodzenia. Gdy połączy się to z płukaniem zębów bezpośrednio po myciu i wypłukiwaniem cennego fluoru, można skutecznie osłabić swoje uzębienie.

Płukanie ust po myciu zębów – jak robić to prawidłowo?

Liczne negatywne konsekwencje mogą spowodować rezygnację z płukania zębów i ust po umyciu. Warto jednak wiedzieć, że prawidłowe wprowadzenie tego nawyku do codziennej higieny może przyczynić się do zwiększenia czystości w jamie ustnej, a tym samym do wzmocnienia szkliwa. Jak powinno się używać płynu do płukania ust?

1. Codzienną pielęgnację rozpoczyna się od dokładnego szczotkowania wszystkich zębów. Dla efektu pełnego oczyszczenia można postawić także na szczoteczkę do przestrzeni międzyzębowych , która dotrze we wszystkie zakamarki jamy ustnej.
2. Po szczotkowaniu należy odczekać min. 30 minut przed zastosowaniem płynu do płukania.
3. W kolejnym etapie trzeba odmierzyć ilość produktu zalecaną przez producenta.
4. Energiczne płukanie jamy ustnej powinno trwać ok. 30 sekund.
5. W trakcie wypłukiwania resztek pokarmu i bakterii warto pamiętać również o głębszej części jamy ustnej i gardle.
6. Po skończonym płukaniu należy wypluć nadmiar płynu i wytrzeć usta.
7. Zwieńczeniem pielęgnacji powinno być nitkowanie – jeśli korzystamy z nici woskowanych. Jeśli wolimy nici fluoryzowane, sięgnijmy po nie przed szczotkowaniem..

Dowiedz się więcej: Jak myć zęby? Techniki, najczęstsze błędy, porady

Czym jeszcze się kierować, by prawidłowo płukać zęby i usta? Dobrze jest wybierać takie produkty, które zawierają fluor. Dzięki temu pozostanie on na uzębieniu jeszcze na długo po przepłukaniu buzi. Warto też skonsultować się ze swoim dentystą, aby uzyskać wskazówki pielęgnacyjne dopasowane do indywidualnych potrzeb.

Podsumowanie

Każdy, kto pragnie zachować piękny uśmiech, nie powinien już zastanawiać się nad tym, czy płukać zęby i usta po myciu. To potrzebny element higieny, jednak należy przeprowadzać go w odpowiedni sposób. Przede wszystkim zaleca się odczekanie min. 30 minut po szczotkowaniu, by przypadkiem nie usunąć cennych składników pasty (np. fluoru). Ponadto warto wzbogacić pielęgnację jamy ustnej również o nitkowanie i stosowanie szczoteczek międzyzębowych. Tak rozbudowana higiena to przepis na mocne i zdrowe zęby.

Bibliografia:

1. https://ptfarm.pl/pub/File/FP/5_2009/02%20%20mikrobiologiczne%20podloze%20prochnicy.pdf
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6195894/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4746253/
4. https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/fluoride/
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2798600/
6. https://www.nhs.uk/medicines/chlorhexidine/
7. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/jbm.820180605